De meest gestelde vragen over legaten

Als u (een deel van) uw vermogen wil nalaten aan Damiaanactie, moet u altijd een testament opstellen. Damiaanactie is immers niet automatisch erfgenaam zoals uw familieleden dat zijn. Zonder testament wordt uw nalatenschap verdeeld onder uw erfgenamen volgens de wettelijk voorziene regelingen.

Een testament kan u perfect eigenhandig opstellen. Het moet voldoen aan drie voorwaarden : het moet door uzelf geschreven zijn, er moet een datum op staan en het moet uw eigen handtekening bevatten.

Als u Damiaanactie wil opnemen in uw testament, dan is een notarieel testament (ook wel authentiek testament genoemd) een goede optie : het biedt u de garantie dat alles 100% juridisch correct geformuleerd is en dat uw nalatenschap dus exact volgens uw wensen geregeld wordt. Bovendien wordt uw notarieel testament geregistreerd en bestaat er geen risico dat het verloren gaat.

Kiest u toch voor een eigenhandig testament, zorg er dan voor dat het ook kan gevonden worden. Dat kan via een vertrouwenspersoon. Zekerder is dat u het in bewaring geeft bij een notaris die het voor u ook kan laten registreren. Zo geniet u een volledige gemoedsrust !

De wet staat toe dat u een deel (of het geheel) van uw vermogen bestemt voor het goede doel zoals Damiaanactie. Hoeveel u kan nalaten hangt af van uw familiale situatie : hebt u kinderen of een echtgeno(o)t(e), dan zal u rekening moeten houden met hun “reserve”, dit is het deel van uw vermogen dat de wetgever voor hen heeft voorbehouden.

Het deel van uw vermogen dat u bestemt voor vzw Damiaanactie noemt men een  “ legaat “.

Men onderscheidt drie soorten legaten  :

1. Het algemeen legaat : een legaat dat uw gehele vermogen betreft, actief en passief, al dan niet met de verplichting om bijzondere legaten uit te keren aan andere legatarissen. U kan één of meerdere algemeen legatarissen aanduiden.
2. Het legaat ten algemenen titel : een legaat waarin u een welbepaald gedeelte van uw vermogen, zoals alle roerende goederen of alle onroerende goederen, of een bepaald percentage van uw vermogen, legateert aan één of meerdere personen of vzw’s.
3. Het bijzonder legaat : een legaat waarin u een specifiek goed (vb een huis, een juweel, een schilderij …) of  een bepaalde geldsom toekent aan een persoon of goed doel.

In één testament kunnen verschillende legaten worden opgenomen, maar ook verschillende legatarissen. Het is dus mogelijk om legaten te “ combineren “ :  zo kan u één of meerdere algemeen legatarissen aanduiden, met de verplichting om één of meerdere bijzondere legaten of legaten ten algemenen titel  uit te keren.

Neemt u Damiaanactie op in uw testament? Dan hebt u volgende gegevens nodig:

Damiaanactie vzw
Leopold II-laan 263
1081 Brussel

Ondernemingsnummer: 0406.694.670

Wanneer u erft, moet u “erfbelasting“ betalen (beter gekend als “successierechten”). Alle erfgenamen in rechte lijn genieten de laagste tarieven. Ook de langstlevende wettige partner  geniet dit tarief. Verdere  familieleden zoals broers en zussen, neven en nichten, ooms en tantes, … of (juridisch) vreemden betalen een hoger tarief. De regel is : hoe groter de erfenis, hoe hoger de tarieven. De erfbelasting verschilt ook volgens het gewest waarin de overledene zijn fiscale woonplaats had, gedurende de laatste vijf jaar voor zijn overlijden.

Voor erkende vzw’s zoals Damiaanactie geldt een voordeeltarief : 0% in Vlaanderen. In Brussel en Wallonië is een erfbelasting van 7% verschuldigd op legaten voor erkende vzw’s zoals Damiaanactie.

Sinds 1 juli 2021 geldt in Vlaanderen een nultarief voor schenkingen en legaten aan goede doelen, zoals Damiaanactie. Dit betekent dat Damiaanactie sindsdien geen erfbelasting meer betaalt op legaten die zij ontvangt in het kader van nalatenschappen die openvallen in Vlaanderen. Ook op schenkingen (zelfs notariële schenkingen) betaalt Damiaanactie geen schenkbelasting (registratierechten) meer. Zo wordt elke eurocent, geschonken of nagelaten aan Damiaanactie, volledig besteed binnen onze werking, en maakt die zo het verschil in de levens van lepra- en tuberculosepatiënten wereldwijd.

Met een duolegaat wordt een eerste legaat (vaak een algemeen legaat) toegekend aan  Damiaanactie, op voorwaarde dat zij een tweede legaat uitkeert aan een ver familielid  en ook de erfbelasting betaalt die op dat legaat verschuldigd is.

Het is een nuttige techniek  in het kader van successieplanning, benut door mensen zonder partner of kinderen, die iets wensen na te laten aan een verre verwant of vriend, onderworpen aan hoge tarieven in de erfbelasting.

Het levert een fiscaal voordeel op voor de verre verwant of vriend : hij betaalt geen erfbelasting en ontvangt zo vanwege Damiaanactie een “netto-legaat”  dat meer bedraagt dan wanneer hij  de volledige nalatenschap alleen en rechtstreeks zou geërfd hebben.  Damiaanactie houdt er, na betaling van alle erfbelasting,  ook nog een mooi legaat aan over.

Opgelet: Verandering  in Vlaanderen !

Sinds 1 juli 2021 wordt in Vlaanderen een nieuwe fiscale formule toegepast, waarbij de totale erfbelasting die bij een duolegaat door het goede doel moet worden betaald, anders wordt berekend.  Het duolegaat zal in vele gevallen geen voordeel meer opleveren voor Damiaanactie (het resultaat kan zelfs negatief zijn) met als gevolg dat zij het legaat niet zal kunnen aanvaarden. Het testament dreigt zo onuitvoerbaar te worden waardoor u niet langer het resultaat zal bereiken dat u voor ogen had.

Het nieuwe Vlaamse decreet is niet alleen van toepassing op testamenten die vanaf 1 juli 2021 werden opgemaakt, maar geldt ook voor reeds vooraf bestaande testamenten.

In Brussel en Wallonië blijft de bestaande regelgeving rondom duolegaten behouden !

Sinds 1 juli 2021 wordt in Vlaanderen een nieuwe fiscale formule toegepast, waarbij de totale erfbelasting die bij een duolegaat door het goede doel moet worden betaald, anders wordt berekend.  Het duolegaat zal in vele gevallen geen voordeel meer opleveren voor Damiaanactie (het resultaat kan zelfs negatief zijn) met als gevolg dat zij het legaat niet zal kunnen aanvaarden. Het testament dreigt zo onuitvoerbaar te worden waardoor u niet langer het resultaat zal bereiken dat u voor ogen had.

Neem daarom tijdig contact op met uw notaris of met onze juriste om uw testament te laten nakijken.

Het nieuwe Vlaamse decreet is immers niet alleen van toepassing op testamenten die vanaf 1 juli 2021 werden opgemaakt, maar geldt ook voor reeds vooraf bestaande testamenten.

In Brussel en Wallonië blijft de bestaande regelgeving rondom duolegaten behouden !

Woont u in Vlaanderen, en hebt u al een testament opgemaakt waarin een duolegaat is opgenomen, dan bestaat de kans dat  het legaat onvoldoende groot zal zijn voor Damiaanactie om alle erfbelasting te betalen. Of dit het geval is hangt af van de omvang van uw vermogen en de wijze van verdeling die werd opgenomen in uw testament.

Neem daarom tijdig contact op met uw notaris of met onze juriste om uw testament te laten nakijken.

Onze juriste Pascale Decoene helpt u graag in alle discretie verder bij al uw vragen. Ze neemt rustig de tijd en bereidt u zo optimaal voor op uw bezoek bij uw notaris.

Om met haar een afspraak te maken, neem contact op met Greetje per e-mail of op het nummer +32(0)2 422 59 31.