Hassan* is 35 jaar oud, getroffen door tuberculose en tot voor kort dakloos… Je zal vast denken: “hier volgt een verhaal uit Afrika, Azië of Latijns-Amerika”, maar niets is minder waar. Tuberculose is dichterbij dan we soms durven denken. Door het toenemende aantal daklozen in Brussel én de hoge besmettelijkheidsgraad van tuberculose, komen er in België jaarlijks ongeveer 1.000 nieuwe tbc-patiënten bij. Om die reden hebben Damiaanactie, BELTA (Belgische Tuberculose Associatie) en opvangcentrum en partner-vzw Vrienden van het Huizeke de handen in elkaar geslagen.
Wij gingen in gesprek met Hassan, getroffen door tuberculose, en met Fiona en Andy, sociaal werkers van Vrienden van het Huizeke.
Op bezoek bij Hassan, Fiona & Andy
Het is 19 mei 2020. Op zijn appartement in Molenbeek vertelt Hassan ons over zijn moeilijke jeugd in Marokko, die getekend was door armoede en familiale problemen. In de hoop op een beter leven en op zoek naar werkgelegenheid besloot hij drie jaar geleden de oversteek richting Europa te maken. Dit bracht hem uiteindelijk tot in Brussel. Drie jaar lang leefde hij er afwisselend op straat of in een kamer samen met anderen. Ondanks zijn ambitie om werk te vinden, bleek dit erg moeilijk. Wel deed Hassan veel vrijwilligerswerk voor andere vluchtelingen.
Het BELTA-project, wie doet wat?
BELTA zorgt ervoor dat alle tbc-patiënten in België toegang hebben tot een gratis adequate diagnose en behandeling, en volgen op een ondersteunende manier alle patiënten op tijdens de langdurige behandeling. Eens dakloze TBC patiënten niet meer besmettelijk zijn, kunnen zij rekenen op opvang. Damiaanactie financiert opvangplaatsen voor dakloze tbc-patiënten bij opvangcentrum en partner-vzw Vrienden van het Huizeke, zodat zij in een veilige omgeving kunnen herstellen van hun ziekte
Noodlot
Alsof deze situatie nog niet moeilijk genoeg was, ervaarde hij plots pijn in zijn hand en arm en opgezwollen benen. Al snel volgt de diagnose van tuberculose. Hij kreeg een eerste verzorging in het ziekenhuis, maar het leven op straat maakte hem steeds zwakker en zieker. Op straat blijven was verder ook geen optie, want tbc is uiterst besmettelijk. Dit alles maakte de situatie voor Hassan uitzichtloos…
Tot zes maanden geleden, toen leerde Hassan via BELTA – de organisatie die hem medisch opvolgt- onze partner vzw Vrienden van het Huizeke kennen. Bij Vrienden van het Huizeke wordt hij opgevangen met psychische en sociale begeleiding en krijgt hij onderdak voor de duur van zijn medische behandeling, Damiaanactie zorgt er ondertussen voor dat dit financieel ondersteund wordt.
Hassan vertelt ons dat hij nu medicatie voor zijn tbc krijgt en men verder zoekt naar de oorzaak van zijn pijnlijke en opgezwollen benen. Hij probeert positief te blijven, maar heeft het moeilijk: “Ik kan niet aanvaarden dat ik niets kan doen en moet wachten. Ik wacht tot het beter gaat maar ik voel me ziek. Sinds corona heb ik ook geen sociaal netwerk meer. Ik zit hier alleen in deze kamer te lezen en naar buiten te staren, piekeren over mijn leven.”
Andy, sociaal werker van Vrienden van Het Huizeke legt uit dat de meeste tbc-patiënten die bij hen binnenkomen tussen de 25 en 50 jaar oud zijn en door hun benarde situatie soms het nut van het leven niet meer inzien. Ze voelen zich geen mens meer omdat ze nergens worden aanvaard en geen rechten hebben. Hij vertelt: “[Bij Vrienden van het Huizeke] laten we ze weer positieve dingen ervaren. Hun moed groeit. Dan vinden ze op hun eigen manier de kracht om verder te zetten en niet op te geven.”
Rust in de ogen
Los van psycho-sociale ondersteuning en een onderdak, biedt Vrienden van het Huizeke ook praktische hulp bij administratie, het opbouwen van een sociaal vangnet of emotionele ondersteuning bij het re-integreren in de maatschappij. Zo krijgt Hassan ook hulp bij zijn medische regularisatie, zodat hij zich niet meer anoniem in de maatschappij moet bewegen. Hij blijft hoopvol: “Ik wil iemand zijn.”
Fiona, sociaal werker van Vrienden van het Huizeke ziet mensen echt veranderen tijdens de periode dat ze er verblijven: “Ze komen van de straat en hebben niets. Dan krijgen ze onderdak tijdens hun behandeling en zie je ineens de rust in hun ogen. En een glimlach. Ze slapen weer, ze nemen een douche, ze kunnen normaal eten. Zo mooi om te zien hoe zij zich ineens een pak beter voelen.”
Deze methode van tegelijk behandelen én opvangen blijkt bijzonder succesvol. In 2015 was het genezingspercentage onder de dakloze tbc-patiënten in Brussel nog 66%. En in 2019 maar liefst 85%, dit is het hoogste succespercentage ooit in België.
Door dakloze tuberculose-patiënten zoals Hassan te steunen, geven we ze een toekomst om voor te leven. Doe vandaag nog een gift. Zo kunnen we hen de rust in de ogen teruggeven.
* De naam Hassan is een schuilnaam, zijn echte naam werd veranderd omwille van privacyredenen.
Gepubliceerd op 16 september 2021
